Laatste kans om Leeuwse Marianum van kortbij te bewonderen

Een marianum is een kunstwerk bestaande uit twee ruggelings tegen elkaar geplaatste mariabeelden, veelal omgeven door een stralenkrans. Staan de mariabeelden in een rozenkrans zoals in Zoutleeuw, dan spreken we van een rozenkransmadonna. Deze mariabeelden bestaan meestal uit twee gelijkaardige helften, die precies op elkaar passen. Maria draagt het Christuskind en staat veelal op de maansikkel en op de duivel. De voorstelling is gebaseerd op een passage uit de bijbel (Genesis). Maria is uitgebeeld als de apocalyptische vrouw, bekleed met de maan (kuisheid) en de zon (genade). Onder haar voeten ligt de verpletterde duivel. Het geheel wordt vastgehouden door zes fraaie engelen.

Een marianum hangt aan het gewelf van een kerk, meestal halverwege de middenbeuk, zodat het van beide zijden kan bewonderd worden. De meeste marianums dateren uit de late vijftiende of het begin van de zestiende eeuw. De Leeuwse sculptuur werd volgens de kerkrekeningen in 1534 opgehangen in de Sint-Leonarduskerk, de kunstenaar is niet bekend. De verspreiding van dit soort voorstellingen wordt gerelateerd aan de paters dominicanen, die het rozenkransgebed in die periode stimuleerden. Marianums komen vooral voor in het Luiks-Limburgse Maasland, in Nederland en in Duitsland.


In Vlaanderen zijn er slechts 2 Marianums: te Neeroeteren en Zoutleeuw.
Het is één van de 21 Vlaamse topstukken die deze kerk rijk is.
 

Geen restauratie, maar conservatie

De huidige grotendeels neogotische polychromie dateert uit de 19de eeuw. Het atelier Chromart finaliseert momenteel een doorgedreven conservatie, uitgevoerd conform het vooronderzoek door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium. Het is daarbij  niet de bedoeling dat de oorspronkelijke polychromie uit de 16e eeuw opnieuw wordt blootgelegd en hersteld. Wel wordt het vuil verwijderd en de verfschilfertjes, die dreigen los te komen gefixeerd. Er wordt discreet geretoucheerd en sommige ontbrekende delen worden orthodox gereconstrueerd. De conservatie wordt na beëindiging bovendien professioneel gedocumenteerd.

Op dinsdag 16 maart 2021 keert dit topstuk terug naar zijn traditionele plaats halverwege het kerkschip. 

Deze conservatie van de Leeuwse rozenkransmadonna is een initiatief van de vzw De Vrienden van Zoutleeuw, die samen met de Vlaamse Overheid dit project volledig financieren.