Meensel-Kiezegem herdenkt drama tijdens wereldoorlog: "Amper acht van de 71 gedeporteerden keerden terug"
In de Tielt-Wingse deelgemeente Meensel-Kiezegem herdachten ze zondag de gruwel die er plaatsvond tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Nazi's hielden in augustus 1944 in de gemeente twee wraakacties na de moord op Gaston Merckx. “De bezetter vermoordde vier mensen ter plaatse en van de 91 arrestanten werden er 71 gedeporteerd, amper acht van hen keerden terug na de oorlog.”
Eind juli ’44 werd Gaston Merckx neergeschoten. “Hij kwam drie verzetslieden tegen toen hij op weg was naar de kermis en die schoten hem dood, al dan niet in opdracht want tot vandaag weten we dat niet zeker. Sommigen beweerden dat hij een wapen trok. Zijn moeder zwoer wraak en wilde dat er 100 gijzelaars zouden sterven”, vertelt secretaris van Museum44 in de gemeente Tom Devos
Op 1 augustus vielen SS-ers en collaborateurs het dorp binnen. Stationschef Oscar Beddegenoots werd ter plaatste doodgeschoten, net als Petrus Vandermeeren en August Craeninckx.
De collaborateurs kwamen terug op 11 augustus, deze keer in het gezelschap van leden van de Wehrmacht en de SS. “Zo’n 400 mannen gingen rond 4 uur ’s ochtends alle huizen af. In totaal werden die dag meer dan 80 mensen opgepakt, onder hen mijn overgrootvader, Evrard Cauwbergs. De broers Craeninckx waren amper 16 toen ze werden opgepakt. Boer Jules Schotsmans werd eveneens op een wrede manier vermoord. Ze staken zijn boerderij in brand omdat ze dachten dat hij een Canadese piloot verborgen hield, hij kwam om in de vlammen”, vertelt Tom.
Oog eruit geklopt
Onder diegenen die meegenomen werden, was ook de vader van Oktaaf Duerinckx. “Ik heb het niet gezien maar wel gehoord. Doorheen het raam van het café zag ik hem nog lopen toen ze met hem vertrokken. Hij hield een vod of een zakdoek voor zijn ene oog, later vernam ik dat ze zijn oog eruit hadden geklopt.”
De tol van de razzia’s was groot voor het dorp. Vier inwoners overleden meteen, van de 91 arrestanten werden er 71 gedeporteerd. “Uiteindelijk wamen er maar acht terug. De vader, moeder en de broers van de collaboratiefamilie Merckx werden opgepakt, zij werden bestraft met straffen van drie jaar tot levenslang. Bij verstek kregen drie broers een veroordeling tot de dood maar die waren gevlucht en zijn nooit teruggevonden. Anderen zijn nooit gestraft, zoals bijvoorbeeld Vlaams SS’ers en leider van het veiligheidskorps die de razzia organiseerde Robert Verbelen”, weet Tom nog.
Zondag werd die gruwel herdacht in de gemeente. “We veranderen stilletjes aan in een onverdraagzame maatschappij, net daarom is het herdenken van de gruwel in Meensel-Kiezegem meer dan ooit belangrijk. Waarom zijn we zo hard voor mekaar waarom is extremistisch denken aanvaardbaarder dan jaren terug, hebben we dan niets geleerd uit het verleden? 79 jaar geleden maar helaas actueler dan ooit.”, schreef schepen Guntther Clinkx (Open Vld) op zijn sociale media.
Wie meer wil lezen over de gruwel die toen plaatsvond kan dat doen via deze link.