Oudste fossiel van hagedis-achtige ontdekt in Dormaal
Een internationaal team van paleontologen onderzocht een fossiel van een prehistorische gekko uit de collecties van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. Het fossiel is afkomstig uit Dormaal, deelgemeente van Zoutleeuw. Het blijkt om een tot nu toe onbekende soort te gaan.
“De hagedis, die de wetenschappelijke naam Dollogekko dormaalensis kreeg, leefde 56 miljoen jaar geleden, en is daarmee de oudste gekkosoort in Europa. “Deze ontdekking levert nieuw bewijs voor de vroege geschiedenis van gekko's in Europa”, zegt Annelise Folie, paleontoloog aan het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN - Het museum waar onze beroemde iguanodons worden tentoon gesteld). De wetenschappers vernoemden de nieuwe soort naar de beroemde Belgische paleontoloog Louis Dollo.
“Gekko’s komen vandaag wereldwijd voor in tropische en subtropische gebieden. De meeste soorten zijn aangepast aan een warm klimaat, en in Europa kom je ze dan ook enkel tegen rond het Middellandse Zeegebied”, schrijft Siska Van Parijs in ‘naturalsciences.be’, maar tijdens het Eoceen, 56 tot 34 miljoen jaar geleden, was het in onze streken een pak warmer en kwamen ook hier heel wat warmteminnende dieren voor, waaronder gekko’s.
“Een internationaal team van paleontologen onderzocht een fossiel van zo’n prehistorische gekko uit de collecties van het KBIN. Het fossiel is afkomstig uit Dormaal, een deelgemeente van de Belgische stad Zoutleeuw in Vlaams-Brabant. Wat blijkt: het fossiel behoort tot een nog onbekende soort, en is bovendien het oudste materiaal van gekko’s dat tot nu toe in Europa werd gevonden, samen met enkele ongedetermineerde resten uit Portugal. De nieuwe soort, Dollogekko dormaalensis, is bijgevolg de vroegst levende Europese gekkosoort ooit beschreven.” De nieuwe gekko maakte deel uit van een gevarieerde reptielenfauna van de zogenaamde “Greenhouse World”, of “Broeikaswereld” van deze periode.
Over de naam
Iets voor specialisten: Als wetenschappers een nieuwe soort beschrijven, geven ze die natuurlijk een naam. In dit geval ging het niet enkel om een nieuw soortepitheton (het tweede deel van de wetenschappelijke naam), maar ook meteen een nieuwe genusnaam (het eerste deel). De soort kon namelijk niet worden ingedeeld bij een bestaand genus, aangezien ze eerder leefde dan alle andere gekende gekkosoorten van die periode op die plaats. De wetenschappers vonden hun inspiratie voor het soortepitheton bij de locatie van de vondst van het typespecimen: dormaalensis. De genusnaam, Dollogekko, is een eerbetoon aan de beroemde Belgische paleontoloog Louis Dollo (1857-1931), vooral bekend om zijn onderzoek op dinosauriërs, waaronder de Iguanodons, aan het KBIN.