Strijd tegen ‘fake news’: de doos van Pandora?

cartoon
Na de bestorming van het Capitool in Washington herhaalde premier De Croo (Open Vld) nogmaals dat de federale regering de strijd tegen nepnieuws wil opvoeren. Blijft de vraag: dreig je niet te vervallen in een overheid die bepaalt wat waar is en wat niet?

Over één ding zijn we het wellicht allemaal eens: het schabouwelijke tafereel van een meute die het Capitool in Washington bestormde, was de grootste democratie ter wereld onwaardig. Feit blijft dat Donald Trump een grote verantwoordelijkheid draagt in wat we gerust het dieptepunt van zijn presidentschap kunnen noemen. Facebook en Twitter sloegen Agent Orange al snel in de ban. Zo willen ze een duidelijk signaal geven over hun aandeel in de strijd tegen ‘fake news’. Er is nog wel wat werk aan de winkel want heel wat wereldleiders/organisaties waarbij bedenkingen te maken zijn, sturen voorlopig nog vrolijk tweets de wereld in. Toch maar opletten met een beleid van twee maten en twee gewichten. En toch ook maar opletten met miljardenbedrijven die mee bepalen wie wat mag zeggen op hun ‘massaproducten’. Wat als ze op een dag besluiten om de politici te verbannen die hen een zware maar terechte belasting aan de broek hebben gelapt? Dat gezegd zijnde importeerden we de gebeurtenissen in de VS al snel naar ons land. Het kan ook ons overkomen, hoorden we in het parlement. De politici noemden man en paard niet maar ze bedoelden Vlaams Belang en in mindere mate N-VA. Die partijen hadden het aangedurfd om de huidige regering herhaaldelijk te omschrijven als niet legitiem. Fout uiteraard want die is wel legitiem volgens onze grondwet. Dat neemt weliswaar niet weg dat er bedenkingen te maken zijn bij het feit dat de zevende partij de premier levert en of de huidige constellatie gezond is voor de toekomst van onze democratie. Valt een dergelijke analyse ook onder de noemer ‘fake news’? Of een verschillende interpretatie van cijfers en statistieken door politici? Het lijkt stilaan wel in die richting te gaan en zo opent de doos van Pandora zich langzaam, zeker als het beoogde ‘waarheidsinstrument’ wordt gesubsidieerd door de overheid. Het kan best aangenaam zijn om de beweringen van je tegenstanders officieel te kunnen benoemen als fake news maar wat als je zelf in de oppositie belandt? Dan wordt het ‘instrument’ dat je zelf hebt gecreëerd een monstertje voor je eigen vrije meningsuiting. Misschien is de enige waarheid in een niet wetenschappelijke discipline zoals politiek wel dat de naakte waarheid voor de ene de pure leugen is voor de andere. Toch maar voorzichtigheid zijn met rommelen aan de vrije meningsuiting.

Bart Mertens

Lees meer over